28 feb: van Dakar naar Saly-Niakhniakhal

Van Dakar zuidwaarts. La petite côte.

Zo vroeg op de morgen is Dakar één brok verkeersellende. De pollutie is moeilijk te beschrijven. De menselijke bedrijvigheid neemt een start. De markten ontplooien zich. De verkopers sjouwen en sjorren.

Kinderen op weg naar school. Of op bedeltocht.

Politie-agenten 'lossen' op in het verkeer en de smog.

Ontelbare overladen en volgepropte minibusjes dampen walmen roet uit.

Fabrieken spuwen mistige stofgordijnen over de streek.

Het prikt in de keel. Ik moet voortdurend niezen.

Een reclamebord van Orange mobile wenst ons 'Bonne route'.

Op een druk kruispunt worden we plots belaagd door tientallen verkoopsters. De deuren worden opengerukt. Plastiek zakken vol stokbrood hangen plots voor onze neus. We zien enkel maar 'trossen' baguettes. En het ruikt nog lekker bovendien..

We passeren een benzinestation in opbouw. Mét een kleine moskee !

Een haalbaar idee bij ons ?

'Esso en Q8 bouwen kapel naast hun pompen. De zondagsmis bij Esso. '

“Léonard lobbyt bij olieconcerns. Altijd volk aan die pompen..”

Onze Peugeot passeert met een slakkengangetje (de leeftijd niewaer ?) een roetbrakende minibus.

De stank is niet te harden.

Schone lucht ! Schone lucht ?

Na een vluchtige verkenning van Nianing (niks te beleven) opnieuw een ander logement zoeken voor de laatste Senegalese dagen.



ons hotel 'l'eden de pescadou'



Het wordt Saly-Niakhniakhal.



zelfgemaakt !



Een rustige 'buur' van het toeristische Saly-Portudal. Rustig familiehotelletje -bijna aan zee- voor 30 euro.

Ann houdt het niet langer. Koopt een bikini. En moet het zwembadje in.

Het dorp is (nog) een dorp. Maar de residentiële buitenverblijven van rijke Dakarois en dito buitenlanders nemen nu al een opmerkelijke plaats in.

Niettemin blijft het (vooralsnog) aangenaam rustig.

Er zijn allerlei kleine ateliertjes. Ann laat een rok maken van de stof die ze in Gambia kocht. En ja ...ook nog die mooie kokos-riem. En....

Een restaurantje leidt plaatselijke jongeren op in de 'horeca'. Een deel van de profits gaan terug naar de gemeenschap.

Wij blijven er wat schuilen voor de hete namiddagzon. Na een tweetal frisse Gazelles bestellen we een heerlijke calamares sautés a l'ail.

We moeten plaats maken. De tafels worden gedekt voor de 'mannen van den telefon'. Orange mobile komt eten. Met een groep.

Het fruitsap wordt alvast klaargemaakt. Brics jus d'orange worden in 'spa'flessen gegoten, en behoorlijk aangelengd met water.

De garçon drinkt en passant de rest van de fles leeg. Uit de fles..

We maken een lange strandwandeling naar Saly-Portudal. De meer 'sjiekere' buur.

Veel zonnekloppers. Veel joggers. Fitness-lovers. En vooral de Senegalese jeugd die naar hartelust voetbalt. Velen doen ook aan 'bodybuilding'.

Wat verder probeert iemand een blanke 'eenzame' westerse vrouw te veroveren.

De rest laat zich raden..

aanvullende foto's op

www.picasaweb.google.com/tooncappelle

doorklikken naar 'La petite côte'- Senegal



bougainvilles



27-28 feb: Van Ziguinchor naar Dakar. Met de ferry.

Vroeger dan verwacht is er een bootje naar Ellenkine.

We worden één voor één door het water naar de boot gedragen !

De zee is woelig en ik voel me niet op mijn gemak in dat kleine schuitje.

Een Fransman vertelt enthousiast dat hij hier twee weken lang aan het vissen is.

Eigenlijk ratelt hij aan één stuk door. Interessant. Maar het is en blijft een Fransman. Een verbale waterval dus.

In de 7-places naar Ziguinchor krijg ik (voor het eerst) een plaats vooraan. De “brede” Française had weliswaar eerder een ticket gekocht, maar 'vrouwen mogen niet naast de chauffeur zitten', vertelt men mij.

De motor van de Peugeot sputtert, hoest, hapert, schokt, trekt, sleurt en hapt constant naar adem.

Maken wij een einde mee ? Een Peugeot die een beetje aan het sterven is ?

Maar nee, 'la machine' vindt plots (tijdelijk ?) zijn tweede jeugd en dankzij Allah, Bamba en consorten arriveren wij op een 'christelijk' uur in Ziguinchor.

Naar goede gewoonte passeer ik ook de lokale barbier. Baard trimmen. Schuim. Talkpoeder. Lotion. Alles erop en eraan.

Later op de avond ontmoeten we een gepensioneerd Senegalees-Frans koppel dat hier al jaren woont. De geruchten worden bewaarheid.

De weg die wij van de Gambiaanse grens naar Ziguinchor namen wordt als zeer gevaarlijk bestempeld. Overvallen. Beschietingen. Blokkades.

Het leger is in 'verhoogde' staat. We zagen vandaag voortdurend rondcirkelende legerhelikopters.

Verleden week waren er 4 dodelijke slachtoffers. De lokalen vermijden deze route zoveel mogelijk. Hun geld sturen ze elektronisch op. Geen juwelen aandoen...

Ze nemen het vliegtuig of de boot of maken de lange 'veiliger' omweg.



in de gezellige tuin van de alliance franco-sénégalaise



fototentoonstelling worstelaars



Ik wist iets van dit risico. Maar had Ann hierover bewust niet ingelicht..

Allah of Bamba zullen er weer voor iets tussen hebben gezeten zeker ?...



alliance franco-sénégalaise
prachtige case a impluvium



In resto Le Kassa is het terug een culinair feestje. Grote gegrilde vis met zure uiensaus en crevettes.



een kora



Een jongeman met een zacht klinkend snareninstrument onderlijnt dit genot.

Naar Dakar terug. Met de ferry. Er is een divers publiek aan boord. African ladies in hun mooiste boubous met een bijpassende hoofdsjaal en assorti-handtas.

Hun haartooi is dikwijls een kunstwerk-an-sich. Haarvlechten, extensies en 'lang golvend haar' sierlijk door hun té korte kroeshaar gevlochten.

Opzichtige blinkende juwelen en een gemanicuurde opmaak moeten de présence 'afwerken'.

Er wordt volop bier gedronken.

De muziek staat hard en stemt ons vrolijk.

Westerse dames zien er soms bijzonder 'lachwekkend' uit. Gedrapeerd in lokale kledij, hun haren in beginnende bleke dreadlocks gevlochten, of behangen met boze-geesten-afwerende amuletten.

We varen om 15 u af. Morgenvroeg zijn we terug in Dakar. 7 uur des morgens...



héél veel dolfijnen te zien !!



Groepjes dolfijnen volgen sierlijk dartel en dol fijn het schuimspoor van het schip als een soort afscheidsgroet van de Casamance, die we nu langzaam maar zeker achter ons laten............

 aanvullende foto's op

www.picasaweb.google.com/tooncappelle

doorklikken naar Casamance / ferry Zinguinchor-Dakar/Senegal

25 feb: Via Ellenkine naar L'ile de Carabane

De dag begint goed. Een gids-verkoper-houtbewerker-artiste-reisorganisator-duivel-doet-al klampt mij als vanzelfsprekend aan.
 Ik moet en zou van een of andere van 'zijn' diensten gebruik moeten maken.
Commercie alom. Iedereen moet leven en zijn brood verdienen...
" Les africains sont collants. Comme les moustiques quoi. Mais ils ne sont pas aggresives..."

Gisterenavond het Senegalese TV-journaal gevolgd. Hoofdpunten: De nakende val van Libië, de handelsverdragen met India en de Belgische politieke crisis “une carricature”

Ik neem opnieuw het ontbijt in het tent-eethuisje van gisteren. Stokbrood met kruidige aardappelmix.



sept-places



We laten onze bagage achter en nemen het hoogstnodige mee (slip, zeep, kam..) voor een tweedaagse tocht.

Met de sept-places naar Ellenkine. Onderweg terug talrijke militaire controleposten.

Er is echter geen geregelde publieke overtocht mogelijk naar L'Ile de Carabane. De volgende vertrekt pas over 3 uur.

We ontmoeten een Frans koppel. Gaan in overleg en starten de onderhandelingen. Een half uur later zitten we op een 'privé'-pirogue naar het eiland.

Eén van de boatmen spreekt vloeiend Spaans. Hij vertelt me over de talloze pirogues die van hieruit illegaal naar Spanje trekken. Vol vermeende gelukzoekers. Vol tragische verhalen. Vol ontgoocheling. Op zoek naar iets waarvan men enkel kan dromen. Ontheemd en vervreemd van zijn roots.

“Para mί es una lucha cotidiana. ?Por qué dejar toda mi vida aquí .Buscando una sobreviviencia sin dignidad ? Vivo día por día. Sea lo mejor..”

Het eiland Carabane was ooit de eerste Franse handelspost. Weinig is er overgebleven.

Een oude vervallen kerk. Enkele schuren.

“Gelukkig” voor Ann blijkt onze telefonische reservatie in de 'gewone” campement overboekt te zijn zodat we “noodgedwongen” onze intrek moeten nemen in hotel Carabane, de voormalige Franse 'gouvernance'. We nemen half pension. 25 000 Fcfa ofte 38 euro.

hotel Carabane

Het lijkt wel een postkaartomgeving. Vlak naast de zee. Palmbomen. Schelpenzand. Geen elektriciteit. Geen auto's of brommers. Ander tijdsbesef. Ander ritme.

Ann zwijgt (voor een keer) 'strategisch'. Ze zal wel 'content' zijn dat mijn logement voor 22 euro niet is doorgegaan. Eenvoudiger . Soberder. Maar dit logement heeft beslist  meer 'stijl'.

Ann doet de siësta in de hangmat. Tussen de palmbomen.

Ik ga het dorp verkennen. Kinderen klimmen in de bomen. Ze stoken vuilnis op. Er lijkt hier zo weinig te doen. Geen speelplein. Vrouwen doen de was. Potten en pannen worden met zand geschuurd. Hier en daar zijn er koekjes en pinda's te koop. Wat verderop zijn een jongetje en een meisje volledig ingezeept. Witte zwarten. Op de baobabs zitten er een viertal gieren. De ronde hutjes zijn omheind met takken van palmbomen. Kinderen krijgen de borst.

Het leven lijkt er zeer eenvoudig te zijn.

De kippen wentelen zich in het zand. De eenden zonder waterplas. Aardvarkens woelen het zand om.

Iedereen zit in de schaduw van zijn bescheiden hut.

De dag sleept zich warm verder.

Later willen we enkele flessen water kopen. Uli, het piepkleine dochtertje van Paco, de patchworkmaker, zal ons leiden naar 'le boutique'. Het kind ontdooit langzaam aan, en kwijt zich ontwapenend van haar nieuwe opdracht.

Een verpakt bedankings-gebakje doet haar kirren van plezier.

     Wat later ontmoeten we Safietou met haar dochtertje. Mama zelf lijkt een chronische bronchitis te hebben. “J'avais visité le docteur ici. Mais in n'ya pas des médicaments sur l'ile” En geld zal er wellicht niet zijn om met de boot naar het vasteland te gaan. Onze Augmentin was achtergebleven in Ziguinchor..

    Volgende aarzelende ontmoeting wordt Antoine en zijn 3 zussen. Desirée heeft een zoontje van 17 maanden. Antoine, een jonge twintiger, sukkelt met lage rugpijnen.

“Je travaille dans la construction. Du sable. Du ciment. Des briques. C'est lourd. J'ai mal”

We kunnen de pijn tijdelijk stillen. We hebben Ibuprofen bij ons.

Een jonge vrouw laat ons haar schamele tuintje zien. Tweemaal per dag geeft ze groenten in de zanderige grond water. Kleine tomaten. Kleine ronde bittere aubergine. Paarse aubergine.

Ik wens haar een goeie opbrengst toe. “Inch Allah..” reageert ze. De waterput werd geschonken door een Islamitische hulporganisatie uit Kuweit.

Dit was een stukje harde confronterende realiteit. Een andere kant van dit idyllische oord.

De avond valt langzaam aan. De stilte drapeert zich als een deken. De sterrenhemel is schitterend helder. Zelden gezien.

Een Gazelle als aperitief. De chef heeft een stevige pasta-crevettes-sauce-tomates klaargemaakt.

Een zeer gesmaakte lokale lekkernij.

aanvullende foto's op

www.picasaweb.google.com/tooncappelle

doorklikken naar Casamance/ L'ile de Carabane 

  

24 feb: Ziguinchor- tour en pirogue

Ons ontbijt. Een verzameling houten bankjes onder een metalen afdakje; Van de straat afgeschermd door doeken. Afbeeldingen van de maraboet van Touba.

ontbijt achter voile

Stofvrij dus. La mama snijdt de stokbroden op maat. En belegt het naar believen. Eieren. Rode bonen. Gestoofde ajuin. Aardappelsalade. Couscous met bonen. Met of zonder mayonaise. Koffie Touba met een ondefinieerbare achtersmaak.  Heerlijk en 'very local' 1.2 euro.

Een dag pirogue. We passeren de verse vismarkt en de visdrogerijen 'en plein air".

"Ce sont les femmes qui travaillent le plus..oui plus que les hommes...bien sûr.. c'est comme ça.."

Een gekapseide boot in de haven. Ooit bracht het illegaal Gambianen naar Spanje.

We varen rond l'ile des oiseaux.

Pelicanen die als watervliegtuigen landen. Witte en grijze reigers. Kolonies roze flamingo's modderen aan in de modder. ('Ils sont rozes parcequ'il mangent des crevettes'..)

Aasscholvers.

Tussen de mangroves, die overvloedig begroeid zijn met oesters ('très cher..et ce sont les femmes qui les recoltent..') zien we de 'alfonses' een soort kruising tussen een vis en een salamander. En loopvis zeg maar. Zeer apart.

De gamba's in de kreken zijn een lokale lekkernij.

In het dorpje Djilapao krijgen we 2 baobabvruchten als welkomstgeschenk. De droge vrucht smaakt zurig. Is ideaal om 'limonade' te maken en staat bekend als anti-diareemiddel.

Baobab vruchten

Kleine half vervallen huisjes in gedroogde klei. Machtige baobabbomen. Heilige bomen overigens.

Hopen oesterschelpen die worden gebruikt in de schilderwerken.

Er is een maison de l'artiste , waarvan de vroegere bewoner op eigenzinnige wijze allerlei beschilderde kleifiguren in zijn huis heeft gemaakt.



case del'artiste



Themata zijn de menselijke 'kantjes'. Dieren. Vogels en Vissen. Mooi.

We varen verder naar Affiniam.
Een groot dorp. 3000 zielen. Moslims en Chrétiens. "En paix."

Alles is van iedereen. Alle mangobomen. De baobabs. De citroenen en de appelsienen. Overal mag er worden gevist. Geen licenties of vergunningen. De rijstvelden worden collectief bewerkt en geoogst.

In de campement (soort camping, beheerd door de lokale gemeenschap, met eenvoudig logement en restaurantje) eten we Senegalees. Gebroken rijst. Bittere aubergines. Wortel en excellente Barracuda-vis.

jonge Baobab

Het is nog steeds loodheet als we terug varen naar Zinguinchor. Anderhalfuur. Het was een dag vol afwisseling. Leerrijk en boeiend. En warm. Warm. Warm..

verder kijkplezier op www.picasaweb.google.com/tooncappelle  doorklikken naar Casamance/Ziguinchor

23 feb - Terug naar Senegal- de Casamanceregio -Ziguinchor

By the way: een anekdote die mij gisterenavond te binnen schoot:
In St Louis- Senegal- in Guet 'N Dar (de visserswijk)
In gesprek met een visser. De man kreeg zowaar de slappe lach toen ik hem vertelde dat ik zeer graag kookte.

"Hi..Hi...allé mon frère...c'est le boulot des femmes.. Ne rigoles pas...toi préparer les répas...Hi...Hi;;;"

Het begon al 'goed' in Banjul. We hadden de laatste autoplaatsen gekocht.

Maar nu nog een salon op het bagagerek. U leest het goed . Een salon.  Volledig.  Inclusief salontafeltje en een dressoirkast.  De kussens niet te vergeten.

Het was echt een spektakel. Maar geen probleem. Teamwork. Wikken en wegen. Het juiste evenwicht vinden. Aansjorren. "Pas de problèmes....!)

Wachten is een kunst en kunst is niet altijd waar je zit op te wachten.

De daklijn van een Renault 21 is veel lager dan die van een Peugeot. Ik kan het je vertellen. De ganse trip zou ik met een gebogen hoofd meemaken.

De dame naast ons was er eentje van het fancy soort. Haar in drie kleurlagen. Knoesten van ringen. Lange zwarte kunststofnagels met rode bloemetjes beschilderd. Enkele honderden grammen goudwerk. Piercing in de neus.

Daarenboven was ze erg 'breed geschouderd in de heupen'

En ik heb voordien haar klein zoontje al mogen horen krijsen. Een verwend nest.

Toen het zijn koek eiste en kreeg en dit samen met zijn lopende snotneus binnenwerkte, zweeg het een tijdje.

Maar nu zou het mormel naast mij plaats nemen. Ik trok wat grote ogen naar het mormel. De schrik zat er blijkbaar direct in en hij installeerde zich onmiddellijk strategisch in een slaaphouding tussen mama's veilige grote borsten. Goed zo. Houen zo...

Toen haar GSM afging, was het zoeken geblazen in madame's twee sjakosjen.

Waar rinkelt dit ding ? Dan nog het nodige "vis" en zoekwerk ...

Eén en ander ging gepaard met heftig ellebogenwerk en ik ben daar ongevraagd en vooral ongewenst deelgenoot van geworden.

De grensformaliteiten met de Gambiaanse en later  de Senegalese douane verlopen vlot-afrikaans-chaotisch.

Een Ghanese medereiziger moet 1000 Fcfa extra betalen 'een tip ' Wij niet.

Het wordt een harde onderhandeling om onze bagage mee te krijgen in  de laatste taxi 7 places naar Ziguinchor.
Hij vraagt eerst 3000, daarna 1500 om onze 2 rugzakken mee te nemen. Ik weiger en wil maar, zoals gebruikelijk, 1000 geven. Ik laat de taxi wachten. Tenslotte doen we water in onze wijn en geef ik 1100 (=1,70 euro)
 Ik stop het geld in zijn hand, plooi zijn vingers dicht, slijm nog eens van 'mon frère alhier en mon frère aldaar' en de deal is beklonken.
Hij opent de deuren. Jankend metaal in uitgedroogde scharnieren. De rubbervattingen hangen los. Metalen zetelspiralen lijken te wachten tot ze je kunnen verwonden. Rokende uitlaat. En een techniek die meer lawaai dan snelheid maakt. Maar een Peugeot sterft nooit...

De Casamance (Zuidelijk Senegal dus) was tot 2004 een onstabiele regio. Er heerste zelfs een burgeroorlog. De Fransen lagen eigenlijk aan de basis van de zeer sterke onafhankelijkheidsbeweging. Eigen schuld dikke bult, nogmaals. Sindsdien is het terug behoorlijk rustig. Maar meer als geregeld moeten we de auto uit.

Bagagecontrole. Paspoortcontrole.
Boomstammen en olievaten versperren de weg.
Soldaten in full battle dress controleren. Machinegeweer. Wat verderop komen we gepantserde voertuigen tegen.

De Casamance is opvallend groener. Vruchtbaarder. We zien overal zijriviertjes. Heel veel vogels. Kinderen trekken sleepnetten door het water. Een kolonie apen spurt over de weg heen. De koeien komen onverwacht uit het struikgewas de straat op. Geiten houden zich redelijk aan de kant .

Ik zie een reclamebord langs de weg. Eén of andere wedstrijd. 10 bedevaarten naar Mecca te winnen.!!

Stel je voor. Bij ons. Scherpenheuvel ? Banneux ? Lisieux ? Lourdes? Fatima? Bomkapelletje in Koolskamp ?

Een gezette maraboet in opvallend paars-witte outfit moet mee. Geen onderhandelingen. Geen prijs. Met zijn dikke lijf propt hij zich op de middelste rij. 4 op een rij. Niemand reageert. Een verdoken zucht en een oogopslag van de geplette medereizigers ontgaan mij echter niet.

Ne paster mag toch altijd ietske meer zeker ??

In Ziguinchor is het warm. Echt warm. We nemen de taxi naar hotel Le Flamboyant. Ann haar keuze.

Naast de prijs is de setting zeker flamboyant. Bovendien is de manager de Franse ere-consul Véronique Chiche.  Een mens moet wat connecties hebben zeker ?



hotel le flamboynat



We plannen onze volgende dagen. Maken afspraken met locale guides. Telefoneren om hotelreservaties vast te leggen. We wisselen nog wat geld uit.



toeristische dienst



Vandaag nog wat 'climatiseren' morgen een dagtocht met de pirogue.

Bijkomende foto's op www.picasaweb.google.com/tooncappelle doorklikken naar 'Casamance/ Ziguinchor- Senegal'

22 feb - Banjul

ons logement Bucarabu guest house

Met de gelli-gelli naar Serekunda.
Een onvoorstelbare drukke bedoening.
Groenten.  Kledij.  Hopen grof zeezout.  Kruiwagens transporteren zowat alles inclusief het gegarandeerd vers kwaliteitsvlees van slagerij Feydum.  Houtskool in grote zakken.  Het hele assortiment potten en pannen en keukenhulpjes.  Waspoeder dat nog beter wast.  Appelsienen worden handig ontpeld.  Noten.  Alles voor de GSM.  Plastieken schoenen.  Kleurrijke potten snoep.  Overal Western Union "send your money".
De politie gesticuleert en regelt machteloos het verkeer.
African ladies in felle kleurenpracht. Gele en groene (toeristen)taxi's. Getoeter alom. Gettoblasters spuwen reggae uit;  Vervormd.  Bob beseft  het al lang niet meer.
Het zand is overal koning, nee keizer.


ali baba's snack bar



Met de gelli-gelli naar Banjul.

Plots verliest er iemand zijn geld. Door het open venster de wijde natuur in. De co-driver en twee medepassagiers gaan op zoek. En vinden het kleinood.

5O dalasi. Iets meer dan één euro.
In de bloedhete camionette 'a full house' heerst er een gezellige sfeer. Gekwetter. Gelach. Gekraai. Discussies met een 'opera'-tintje.

De Albert market biedt het gekende aanbod. Het is bijzonder moeilijk, zoniet onmogelijk, om foto's te maken. Het is eenvoudig weg 'niet toegelaten'.

Ann valt voor de stofkens. En er zullen weer rokjes en tafelkleedjes en... worden gemaakt.

Mama Denise zal alvast werk hebben.

Banjul valt eigenlijk maar matig  mee. Meer een stofferig uitvergroot dorp dan een hoofdstad met allure.

Toen we terug richting Kololi wilden schreeuwden de taxi-chauffeurs ons toe 'No Gelli-gelli anymore just taxi's..' 'Local prices'  Het ging van 300 naar 150.

Onze gelli-gelli betaalden we 16 dalasi. Nog een andere kleine taxi. En dan nog een andere gelli-gelli. We beginnen het te kennen..

rokje in spé

tafelkleedje in spé ?

marktoverzicht

aanvullende foto's op www.picasaweb.google.com/tooncappelle  doorklikken naar 'Gambia'